Coronavirus | COVID-19

De specifieke maatregelen veranderen naargelang de kennis over het virus toeneemt en het aantal besmettingen toe- of afneemt. Je vindt de meest recente richtlijnen steeds op de officiële infowebsite van de overheid.

De belangrijkste maatregelen die altijd gelden zijn de volgende:

• Blijf thuis als je symptomen hebt.
• Als je symptomen hebt, contacteer je best een arts om te overleggen of een test noodzakelijk is .
• Als je vanuit een ander land naar België bent gereisd, houd dan rekening met de geldende corona maatregelen.
• Op het openbaar vervoer zijn mondmaskers aangeraden. Vermijd indien mogelijk reizen met het openbaar vervoer, voornamelijk tijdens de spits.
• Thuiswerken wordt nog steeds aanbevolen.
• Pas de hygiënische maatregels toe, ook als je niet ziek bent: ontsmet of was frequent je handen, gebruik steeds papieren zakdoeken, hou 1,5m afstand van anderen.

Op oudejaarsavond 2019 ontving de WHO meldingen van een nieuw virus dat verantwoordelijk was voor verschillende gevallen van longontsteking en in de stad Wuhan in China. Een week later verklaarden de Chinese autoriteiten dat het een compleet nieuw respiratoir virus betreft dat toebehoort aan de coronavirusfamilie.

Het virus heeft de naam SARS-CoV-2 gekregen, een afkorting voor ernstig acuut respiratoir syndroom coronavirus 2. De ziekte die het virus veroorzaakt, wordt COVID-19 genoemd (een afkorting voor coronavirusziekte 2019).

De infectie verspreidde zich over de wereld. Begin februari 2020 arriveerde het coronavirus in België. Op 11 maart 2020 verklaarde de Wereldgezondheidsorganisatie WHO dat COVID-19 een pandemie is.

Een pandemie betekent dat een infectieziekte veel mensen in grote delen van de wereld besmet . Er bestaan veel virussen die alleen bij dieren voorkomen en de mens niet infecteren. Deze virussen veranderen continu doorheen de tijd, zodat ze soms plots toch mensen infecteren. De griepvirussen die pandemieën hebben veroorzaakt, hebben zich oorspronkelijk in de dierenwereld verspreid en vervolgens de stap naar de mens gezet. Wanneer de infectie is aangepast om van persoon op persoon te kunnen worden overgedragen, kan een grotere verspreiding voorkomen.

In de 20e eeuw werd de wereld getroffen door drie grote pandemieën: de Spaanse griep in 1918, de Aziatische griep in 1957 en de Hongkongse griep in 1968. Deze drie werden allemaal veroorzaakt door griepvirussen. In de jaren 2000 zijn er nu twee pandemie-uitbraken: Mexicaanse griep en corona (COVID-19). De Mexicaanse griep brak uit in 2009 en werd veroorzaakt door het griepvirus. Dit is de eerste keer dat een coronavirus een pandemie veroorzaakt.

Coronavirus is de verzamelnaam voor een grote virusfamilie die een aantal ziekten veroorzaakt , variërend van verkoudheid en tot ernstigere luchtweginfecties. Twee bekende ziekten veroorzaakt door het coronavirus zijn SARS en MERS. De nieuwste ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt, wordt COVID-19 genoemd. Coronavirussen zijn zoönotisch, wat betekent dat ze worden overgedragen tussen dieren en mensen. Onderzoek heeft aangetoond dat de SARS-infectie waarschijnlijk afkomstig was van de palmmarter. Oorspronkelijk werd aangenomen dat de MERS-infectie afkomstig was van dromedarissen.

De verschillende coronavirussen die mensen kunnen infecteren, veroorzaken verschillende symptomen. Wat ze gemeen hebben, is dat ze voornamelijk symptomen veroorzaken van de luchtwegen, maar er komen ook andere symptomen voor. In de meeste gevallen veroorzaakt het coronavirus milde verkoudheidsverschijnselen, zoals keelpijn, hoesten en koorts. SARS, MERS en COVID-19 kunnen ook ernstigere problemen geven, zoals ademhalingsmoeilijkheden en longontsteking. Ze kunnen ook andere organen in het lichaam aantasten.

Groepsimmuniteit is een vorm van algemene bescherming in de samenleving tegen een bepaalde besmettelijke ziekte. Dit betekent dat genoeg mensen, de meerderheid van de groep, immuun zijn. Als genoeg mensen immuun zijn voor een ziekte, stopt de verspreiding ervan en sterft een epidemie uit . Groepsimmuniteit kan worden bereikt ofwel doordat veel mensen de ziekte hebben gehad, ofwel door voldoende mensen te laten vaccineren. Groepsimmuniteit is een veel voorkomende strategie als het gaat om vaccinaties. Als er genoeg mensen zijn ingeënt, beschermt het ook de weinigen die om verschillende redenen niet kunnen worden ingeënt.

Ja, er zijn een aantal goedgekeurde COVID-19-vaccins en er wordt verder onderzoek gedaan naar vaccins tegen het coronavirus.

Het coronavirus dat COVID-19 veroorzaakt, wordt voornamelijk tussen mensen overgedragen via een zogenaamde druppelinfectie . De druppeltjes worden verspreid door hoesten en niezen. Het virus kan ook overgedragen worden door aerosol of minidruppels, die reeds ontstaan door gewoon te praten of ademen, deze kunnen ook langer aanwezig blijven in de lucht. Voldoende ventileren is daarom heel belangrijk. De infectie kan tenslotte ook worden overgedragen via menselijk contact of via besmette oppervlakken, de zogenaamde indirecte contactinfectie. Maar het is niet duidelijk hoe lang het virus op oppervlakken kan overleven en hoe belangrijk het is voor de verspreiding van infectie. De mate van besmettelijkheid kan ook variëren tussen bepaalde varianten van het virus.

De incubatietijd, dat is de tijd vanaf het moment dat je besmet raakt totdat de ziekte uitbreekt, ligt tussen de 2 en 14 dagen. De meeste mensen worden na ongeveer vijf dagen ziek.

Tekenen van infectie met het coronavirus zijn symptomen zoals:

• hoesten
• koorts
• verkoudheid
• verstopte neus
• ademhalingsmoeilijkheden
• misselijkheid
• buikpijn
• diarree
• keelpijn
• hoofdpijn
• spier- en gewrichtspijn
• gevoel voor smaak en geur dat verloren gaat
• vermoeidheid

De overgrote meerderheid wordt slechts een beetje ziek en hoeft niet in het ziekenhuis opgenomen te worden. Sommigen krijgen helemaal geen symptomen en voelen zich goed. Anderen dan weer lijden aan ernstigere symptomen en moeten naar het ziekenhuis.

De meeste mensen worden beter, maar hoe lang dat duurt, kan sterk verschillen. Degenen die milde symptomen krijgen, de meerderheid dus, zijn enkele dagen tot twee weken ziek. Voor een kleine groep duren de symptomen langer, weken tot maanden.

De koorts neemt meestal na een paar weken af, terwijl andere symptomen zoals droge hoest, vermoeidheid, verlies van reuk en smaak, nog lang kunnen aanhouden. Mensen die in het ziekenhuis opgenomen werden, hebben meestal meer tijd nodig om volledig te herstellen.

Aangenomen wordt dat de besmettelijkheid het grootst is in het begin van de ziekte. Bij milde symptomen moet je na de eerste tekenen van de ziekte ten minste tien dagen thuis blijven. Je zou twee dagen koortsvrij moeten zijn en je duidelijk beter moeten voelen voordat je naar buiten gaat. Als je meer uitgesproken symptomen hebt gehad, moet je soms langer thuisblijven. Als je in het ziekenhuis behandeld werd, moet de behandelende dokter bepalen wanneer je als infectievrij wordt beschouwd. Deze maatregelen kunnen veranderen naargelang we meer te weten komen over het virus en zijn varianten, check dus steeds bij een dokter of op www.info-coronavirus.be welke maatregelen voor jou gelden.

De kennis over de langetermijngevolgen van de ziekte is nog beperkt en er komt continu nieuwe kennis bij.

Tegenwoordig worden de langetermijngevolgen meestal in twee groepen verdeeld:

• Post-acute COVID-19, de periode van 3 tot 12 weken na de eerste symptomen van de ziekte
• Langdurige symptomen van COVID-19: aanhoudende symptomen na 12 weken

Langetermijngevolgen van COVID-19 zijn bijvoorbeeld:

• uitgesproken vermoeidheid
• vermoeidheid na lichamelijke activiteit
• hartkloppingen, vaak duizeligheid en misselijkheid bij het opstaan ​​vanuit rugligging
• hoesten
• ademhalingsproblemen
• branderig gevoel bij het inademen
• geïrriteerde stem
• pijn op de borst
• verminderde reukzin
• angst en depressie
• verminderde concentratie
• moeilijkheden bij het begrijpen en onthouden
• hoofdpijn
• gewrichtspijn

De meest voorkomende symptomen van COVID-19 zijn koorts en hoesten. Veel patiënten klagen ook over vermoeidheid en zeggen dat ze zwaarder ademen dan normaal. Andere veel voorkomende symptomen zijn loopneus, keelpijn, hoofdpijn, misselijkheid, buikpijn, diarree en spier- en gewrichtspijn. Een symptoom dat vaker voorkomt bij COVID-19-patiënten is dat ze tijdelijk hun smaak- en reukvermogen verliezen. Maar net als andere symptomen is dat niet uniek voor COVID-19, maar komt het ook voor bij andere infecties. Een persoon met COVID-19 hoeft niet alle symptomen te hebben. Het is dus niet mogelijk om enkel aan de hand van jouw symptomen met zekerheid COVID-19 van een gewone verkoudheid te onderscheiden.

Stuifmeelallergie veroorzaakt geen koorts maar vaak jeuk in de neus en ogen, loopneus en niezen. In het begin kan het moeilijk zijn om te weten of je symptomen te wijten zijn aan allergieën of aan COVID-19. Blijf in dat geval thuis en neem een ​​allergiemedicijn. Als het medicijn helpt en de symptomen niet erger worden, is dit hoogstwaarschijnlijk een allergie. Let op als de symptomen veranderen.

Samengevat is het moeilijk om COVID-19 te onderscheiden van andere luchtweginfecties . Daarom worden alle mensen die problemen met de luchtweg krijgen zoals koorts, keelpijn, hoesten en loopneus, aangemoedigd om thuis te blijven en contact met anderen zoveel mogelijk te vermijden.

Je kan het risico op verspreiding van de infectie verminderen door extra voorzichtig te zijn:

• Blijf thuis als je je ziek voelt. Houd dat ten minste twee dagen vol nadat je koortsvrij bent, om anderen niet te besmetten.
• Blijf thuis als je in hetzelfde huishouden woont als een persoon met een bevestigde infectie.
• Laat je testen. Dit geldt niet als de symptomen binnen een dag verdwijnen, of een duidelijke verklaring hebben (bijvoorbeeld migraine of allergie).
• Beperk je contacten zoveel mogelijk.
• Was je handen vaak en grondig.
• Raak het gezicht niet met je handen aan, ga niet wrijven in je ogen of neus, of op je nagels bijten.
• Hoest of nies in de oksel of in een papieren zakdoek die je dan weggooit.
• Houd afstand van anderen.
• Vermijd grotere mensenmassa's.
• Vermijd reizen met het openbaar vervoer, zeker in het spitsuur.

Ja, geïnfecteerde personen die geen symptomen hebben (of later symptomen ontwikkelen) kunnen de infectie verder verspreiden. Net daarom zijn de hygiënische en afstandsmaatregelen zo belangrijk.

Wie ouder is, loopt een hoger risico op ernstige ziekte en overlijden. Ouderen die ook andere ziekten hebben, lopen het hoogste risico om ernstig ziek te worden. Mannen hebben ongeveer twee keer zoveel kans als vrouwen om ernstig ziek te worden en te overlijden.

Het risico op ernstige ziekte neemt geleidelijk toe naarmate de leeftijd stijgt, en al op de leeftijd van 60-70 jaar is het risico om ernstig ziek te worden dubbel zo groot als bij mensen van 50-60 jaar.

Naast ouderdom vergroten medische aandoeningen het risico op ernstige symptomen . Hoe hoger op de lijst, hoe groter het risico. Ongeacht leeftijd geldt dit voor volwassenen die:

• een orgaantransplantatie hebben ondergaan
• bloedkanker hebben of eerder bloedkanker hebben gehad
• een neurologische aandoening hebben, zoals MS, myasthenia gravis of de ziekte van Parkinson
• ernstig overgewicht hebben. Hoe hoger de mate van obesitas, hoe groter het risico
• diabetes hebben, maar bij goed behandelde diabetes is het risico minder verhoogd
• behandeld worden voor kanker
• een chronische longziekte hebben, waaronder astma. Goed behandelde astma zorgt voor een lager risico
• een beroerte hebben gehad of dementie hebben
• door ziekte of medische behandeling een verzwakt immuunsysteem hebben
• een leverziekte hebben
• een verminderde nierfunctie hebben
• een hart- en vaatziekte hebben, met uitzondering van mensen die alleen een hoge bloeddruk hebben (dat lijkt het risico niet te verhogen)
• om de een of andere reden een verhoogd risico hebben op ernstige ziekte bij luchtweginfecties

Kinderen lopen een zeer laag risico om ernstig ziek te worden , zelfs als ze andere onderliggende ziekten hebben.

Zwangerschap verhoogt het risico om ernstig ziek te worden bij COVID-19. Daardoor verhoogt het risico dat de baby te vroeg wordt geboren. Nieuwe studies tonen dat aan. Er is ook een risico dat de moeder bloedstolsels krijgt en pre-eclampsie. Daarom moeten alle zwangere vrouwen extra voorzichtig zijn, vooral vanaf de 36e week van de zwangerschap en in aanloop naar de bevalling.

Het risico kan ook groter zijn als de moeder ook andere gezondheidsproblemen heeft, zoals hoge bloeddruk, obesitas of diabetes. Men raadt alle zwangere vrouwen aan om extra voorzichtig te zijn met handhygiëne, afstand te bewaren en bijeenkomsten buiten een kleine kring te vermijden.

Ziekenhuizen zetten altijd in op de beste zorg tijdens de bevalling, dus ook nu. Dat geldt ook voor vrouwen die besmet zijn met COVID-19. Ziekenhuizen hebben echter een aantal coronamaatregelen ingevoerd om het risico op verspreiding van de infectie te verkleinen. Het gaat dan bijvoorbeeld over hoeveel mensen de moeder mogen begeleiden en hoe zij zich in het ziekenhuis mogen verplaatsen. Je kan dit het beste te weten komen door de website van het ziekenhuis te raadplegen.

Moeders die besmet zijn met COVID-19 mogen hun baby borstvoeding geven . Er zijn geen aanwijzingen dat borstvoeding nadelig zou zijn voor de baby.

Kinderen vertonen vergelijkbare symptomen als volwassenen, zoals koorts, hoesten en keelpijn. Sommige kinderen met COVID-19 hebben ook diarree, ze braken of ze zijn bijzonder vermoeid. Uit de informatie die nu beschikbaar is, lijken vooral kinderen milde symptomen van COVID-19 te hebben en ze lijken ook beter met de ziekte om te gaan. Het is bijvoorbeeld ongebruikelijk dat kinderen intensieve zorg nodig hebben of dat kinderen een gecompliceerd ziekteproces doorlopen.

Het is nog niet duidelijk waarom er deze verschillen zijn tussen kinderen en volwassenen. Onderzoekers zeggen dat het immuunsysteem van kinderen anders werkt dan het immuunsysteem van volwassenen, en daar zou wellicht een aanwijzing kunnen gevonden worden.

Zelfs als kinderen milde symptomen hebben, kunnen ze anderen infecteren. Daarom geldt hetzelfde voor kinderen als voor volwassenen: iedereen die symptomen heeft zoals loopneus, keelpijn, koorts of hoesten, moet thuis blijven en contact met anderen vermijden.

Als de symptomen verergeren waardoor je thuis niet meer voor jezelf kan zorgen of als je na meer dan een week ziekte steeds meer problemen krijgt met ademhalen, droge hoest, kortademigheid, pijn op de borst of gezwollen onderbenen, dan moet je hulp zoeken.

Ja, je kan contact met ons opnemen via doktr. Onze erkende dokters kunnen je adviseren en helpen bij het beoordelen van de symptomen.

Check steeds de laatste adviezen op www.info-coronavirus.be. Indien je toch reist, zorg dan dat je reist op een zodanige manier dat je zo weinig mogelijk risico loopt om geïnfecteerd te raken of anderen te besmetten.

Dit houdt onder meer in:

• Dat je helemaal niet mag reizen als je symptomen hebt.
• Dat je je contacten met anderen buiten je kleinere kring moet beperken.
• Als je tijdens de reis ziek wordt, isoleer jezelf dan en blijf waar je bent totdat je weer beter bent.
• Dat je de lokale regels van je bestemming moet opvolgen.
• Houd er rekening mee dat er op korte termijn lokale beperkingen kunnen worden opgelegd, waardoor je moeite kan hebben om naar huis te reizen. Je moet er dus rekening mee houden dat je mogelijk langer weg zal zijn dan gepland.

Als je op reis gaat naar het buitenland, geldt het volgende:

• Kijk op de website van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken welk reisadvies voor jouw bestemming geldt.
• Je moet op de hoogte blijven van het advies en de corona maatregelen van de lokale autoriteiten.
• Denk eraan om een verzekering te nemen. Het kan een goed idee zijn om van tevoren contact op te nemen met de verzekeringsmaatschappij om te zien welke waarborgen er gelden.
• Houd er ook rekening mee dat als iemand in het reisgezelschap besmet raakt, je wellicht allemaal in quarantaine moet blijven.
• Sommige landen eisen dat reizigers een certificaat kunnen voorleggen, een zogenaamd reiscertificaat of gezondheidscertificaat, om aan te tonen dat ze geen COVID-19 hebben.