Blaasontsteking (cystitis)

Wat is een blaasontsteking?

Een urineweginfectie (UWI) is eigenlijk een verzamelnaam voor alle bacteriële infecties van de urinewegen vanaf de plasbuis via de blaas tot aan de nieren. De term wordt echter het vaakst gebruikt voor een blaasontsteking, ook wel cystitis genoemd. Dit is de meest voorkomende vorm.

De bacterie kan zich verder via de urinewegen naar de nieren en het nierbekken verspreiden en de infectie wordt dan nierbekkenontsteking of pyelonefritis genoemd.

Symptomen van blaasontsteking

Veelvoorkomende symptomen van een blaasontsteking zijn:

• Vaker moeten plassen dan normaal
• Branderig gevoel of pijn bij het plassen
• Pijn of ongemak in de buik ter hoogte van de blaas.

Als de infectie zich naar boven heeft verspreid naar de nieren en het nierbekken, zullen de symptomen erger zijn. Je kunt ook symptomen hebben zoals:

• Hoge koorts en misselijkheid
• Pijn in de rug, soms aan één kant

Een nierbekkenontsteking moet altijd worden behandeld, anders kunnen de nieren beschadigd raken.

Oorzaken van blaasontsteking

Meer dan de helft van alle vrouwen krijgt ooit in hun leven te maken met een blaasontsteking. De infectie wordt veroorzaakt door bacteriën die binnenkomen via de urinebuis, die bij vrouwen vrij kort is. Vanuit de urinebuis kunnen de bacteriën zich verspreiden naar de blaas en, als je pech hebt, verder de urinewegen in.

Ontlasting bevat veel bacteriën en de meest voorkomende oorzaak van blaasontstekingen is een darmbacterie genaamd Escherichia coli (E. coli).  Bacteriën kunnen de plasbuis binnendringen tijdens de seks, vooral tijdens penetrerende vaginale geslachtsgemeenschap.

Mannen hebben een langere urinebuis dan vrouwen en de kans is kleiner dat bacteriën de blaas bereiken.

Wat kun je zelf doen tegen een blaasontsteking?

Er zijn dingen die je zelf kunt doen om de ziekte te verlichten en de symptomen te verminderen. Het belangrijkste is om je urinewegen te spoelen met veel vocht.  Dingen die kunnen helpen zijn:

• Veel water drinken
• De pijn verlichten met vrij verkrijgbare pijnstillers

Apotheken en natuurvoedingswinkels verkopen verschillende producten die gebruikt kunnen worden om blaasontstekingen te voorkomen. Veel ervan bevatten veenbessen (cranberries) in de vorm van sap of capsules, die een bekend huismiddeltje zijn tegen blaasontstekingen.

Er zijn veel verhalen van vrouwen die beschrijven geholpen te zijn door veenbessen of cranberries. De wetenschappelijke onderzoeken die zijn uitgevoerd, hebben echter niet kunnen aantonen dat veenbessen helpen, noch als preventie, noch als behandeling.

In deze blog worden meer mythes over blaasontstekingen ontrafeld.

Behandeling van een blaasontsteking

Om te bepalen welke behandeling je nodig hebt, maakt je huisarts een beoordeling van je symptomen, hoe lang je al ziek bent en hoe je je in het algemeen voelt. Afhankelijk van de beoordeling kun je verschillende soorten advies en behandeling krijgen.

Voor vrouwen die niet zwanger zijn, is in veel gevallen geen behandeling nodig en verdwijnt de infectie vanzelf binnen een week. Voor ernstigere infecties en voor nierbekkenontstekingen is echter een behandeling met antibiotica nodig.

Ook mannen, kinderen en zwangere vrouwen hebben vaak een antibioticabehandeling nodig.

Wanneer moet je medische hulp zoeken?

Als je een vrouw bent, niet zwanger bent, en je herkent je symptomen al, dan kan je wachten met medische hulp zoeken. Als je je na een week nog niet beter bent gaan voelen, moet je misschien behandeld worden voor je symptomen.

Als je erg ziek wordt met hoge koorts en hevige pijn, moet je onmiddellijk medische hulp zoeken. Als je een seksueel overdraagbare aandoening vermoedt of de symptomen niet echt herkent, moet je medische hulp zoeken om je te laten testen.

Aanbevelingen voor mannen, kinderen en zwangere vrouwen

Als je symptomen van een blaasontsteking bij mannen en kinderen hebt, of als je symptomen van een blaasontsteking hebt terwijl je zwanger bent, gelden andere aanbevelingen. In deze gevallen moet je niet wachten, maar onmiddellijk medische hulp zoeken voor onderzoek en behandeling als je symptomen van een blaasontsteking hebt.

Hoe kan Doktr je helpen?

Via de Doktr-app spreek je snel met een erkende huisarts via video, zonder afspraak. De huisarts kan je helpen bij het beoordelen van de symptomen, je advies geven en een correcte behandeling voorschrijven.

Schreef de dokter medicatie voor? Dan vind je de voorschriften meteen terug in de app of op je elektronische identiteitskaart (eID).

Krijg snel hulp in de Doktr-app

Veelgestelde vragen

Hier vind je een aantal korte vragen en antwoorden over blaasontstekingen.

• Is een blaasontsteking besmettelijk?

  Nee, blaasontstekingen zijn niet besmettelijk voor anderen.

• Kun je blaasontstekingen voorkomen?

  Sommige mensen krijgen heel gemakkelijk blaasontstekingen en hebben er steeds weer last van. Dit komt vaak voor bij zowel jongere als oudere vrouwen. In zulke gevallen kan een preventieve behandeling nodig zijn.

  Een goede gewoonte om blaasontstekingen te voorkomen is om ervoor te zorgen dat je blaas helemaal leeg is nadat je geplast hebt. Een truc is om even op te staan en dan weer te gaan zitten en te plassen. Ook plassen na het vrijen kan helpen.

  Problemen met droge slijmvliezen verhogen het risico op blaasontstekingen. Er zijn verschillende medicijnen die kunnen helpen bij droge slijmvliezen.

• Kan het iets anders zijn dan een blaasontsteking?

  Er zijn andere ziektes die symptomen veroorzaken die lijken op die van een blaasontsteking. Verschillende ziektes die via onbeschermde seks worden overgedragen, zoals chlamydia, gonorroe en herpes, kunnen een branderig gevoel en ongemak veroorzaken bij het plassen.

  Het branderige gevoel kan ook het gevolg zijn van een schimmelinfectie of droge slijmvliezen, wat vaak voorkomt na de menopauze. Bij mannen kunnen de symptomen worden veroorzaakt door infecties van de zaadleiders of de prostaat.

  De meeste mensen weten zelf of het symptomen zijn die ze van vroeger herkennen, of dat het iets nieuws en ongewoons is. In dat laatste geval kan het een goed idee zijn om medische hulp in te schakelen om de symptomen te beoordelen.

• Hoelang duurt een blaasontsteking?

  De meeste vrouwen hebben slechts milde symptomen die geleidelijk afnemen en zonder behandeling verdwijnen binnen een week.

  Bij personen die wel antibiotica nemen, zijn de klachten meestal na een paar dagen minder of weg. Soms kan het na het slikken van alle pillen antibiotica nog twee dagen duren voordat de klachten helemaal weg zijn. Dat is niet erg, de antibiotica hebben wel geholpen.