Huidkanker
Huidkanker is een verzamelnaam voor kankers van de huid. Het kan eruitzien als een vlekje, een knobbel, een wondje of een veranderde moedervlek. Blootstelling aan ultraviolette straling van de zon is de belangrijkste risicofactor.
Er zijn verschillende soorten huidkanker, die in verschillende soorten huidcellen voorkomen en meer of minder ernstig zijn.
Inhoudstafel
Wat is huidkanker?
Huidkanker is een verzamelnaam voor kankers die in elk type huidcel voorkomen. Verschillende soorten huidkanker zien er anders uit en groeien op verschillende manieren.
Kanker die zich in andere organen ontwikkelt, kan ook uitzaaien en zogenaamde uitzaaiingen (dochtertumoren) in de huid doen ontstaan. Dat heet geen huidkanker, maar wordt genoemd naar de moedertumor, de plaats waar de kanker is beginnen te groeien.
Soorten huidkanker
De meest voorkomende vorm van huidkanker is basaalcelcarcinoom en de op één na meest voorkomende is plaveiselcelcarcinoom.
Basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom zijn dan wel huidkankers, maar hebben slechts een zeer kleine kans op uitzaaiing. Wanneer het letsel volledig verwijderd wordt, is er eigenlijk geen risico meer op ziekteprogressie. Ze hebben daarom ook een zeer laag risico op overlijden.
De ernstigste vorm van huidkanker heet kwaadaardig melanoom. Het melanoom heeft meer risico op uitzaaiing als het niet tijdig verwijderd wordt, en kan soms dodelijk zijn.
Hoe herken je huidkanker?
Huidkanker uit zich meestal in een verandering van de huid. Let op veranderingen in de kleur, de vorm of het gevoel van de huid.
Huidkanker kan er verschillend uitzien, afhankelijk van het type kanker:
- Basaalcelcarcinoom ziet er vaak uit als een witte of roze vlek, een schilferig eczeem, een bult/wrat of een niet genezend wondje. Op een donkere huid kan basaalcelcarcinoom er vaak uitzien als een donkere, gepigmenteerde plek die enigszins doorschijnend is.
- Plaveiselcelcarcinoom verschijnt meestal als een huidkleurig of rood bultje of plekje op de huid, vaak bedekt met schilfers en/of zweertjes of een niet genezend wondje.
- Kwaadaardig melanoom kan ontstaan uit een abnormale moedervlek die vaak groter is dan vijf millimeter en gekenmerkt wordt door een onregelmatige vorm en/of kleur. Let op moedervlekken die van vorm, kleur en/of grootte veranderen.
Wat zijn de symptomen van huidkanker?
De symptomen van huidkanker kunnen verschillen afhankelijk van het type kanker. Het meest voorkomende symptoom is echter dat de huid op de een of andere manier is veranderd. De huid voelt bijvoorbeeld anders aan of ziet er anders uit dan voorheen.
Huidveranderingen die kanker kunnen veroorzaken zijn bijvoorbeeld:
- een nieuwe knobbel of wrat
- een nieuw vlekje van eender welke kleur, bijvoorbeeld huidkleurig, wit, roze, rood, bruin, blauw, zwart, veelkleurig, enz.
- een rode, schilferige plek die op eczeem kan lijken
- een oude moedervlek die van vorm, kleur of omgang is veranderd of anders aanvoelt
- een wondje dat ondanks goede verzorging niet geneest
Kanker in de vorm van knobbels, vlekken en moedervlekken kan onder andere hard, zacht of schilferig zijn. Ze kunnen gevoelig aanvoelen, pijnlijk zijn of bedekt met harde schubben, jeuken of bloeden.
Afhankelijk van het soort kanker kan de huidverandering langzaam of zeer snel groeien. Huidkanker komt vaker voor op delen van de huid die vaker in contact komen met de zon, maar kan overal op het lichaam voorkomen.
Wat is de oorzaak van huidkanker?
De uv-straling van de zon is de belangrijkste risicofactor voor het ontwikkelen van huidkanker. Het risico op sommige vormen van huidkanker, zoals basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom, neemt toe als je veel tijd in de zon doorbrengt, zelfs als je niet verbrandt. Kwaadaardig melanoom treft vooral mensen die herhaaldelijk verbrand werden door de zon, vooral in hun jeugd.
Andere bekende risicofactoren van huidkanker zijn:
- een blanke huid en blond of rood haar (omdat je een huidtype hebt dat minder beschermd is tegen de zon)
- toenemende leeftijd
- erfelijke factoren: het risico neemt toe als een familielid huidkanker heeft gehad
- geneesmiddelen die het immuunsysteem onderdrukken, omdat dit het voor het lichaam moeilijker maakt celschade te herstellen
- een voorgeschiedenis van huidkanker
- eerdere behandeling met bestraling of chemotherapie
- veel moedervlekken met een onregelmatige vorm en kleur
Net als andere vormen van kanker kan huidkanker niet van de ene op de andere persoon worden overgedragen.
Wat kun je zelf doen?
Hier zijn enkele dingen die je kunt doen om je risico op huidkanker te verminderen:
- Controleer je huid regelmatig. Let op veranderingen in de kleur, de vorm en het gevoel van je huid. Zoek medische hulp als je twijfelt in plaats van te lang te wachten. Als je een huidtype hebt met veel moedervlekken, is een regelmatig nazicht van de huid aangewezen bij je huisarts of dermatoloog.
- Gebruik zonnebrandcrème en vermijd sterk zonlicht. Hoewel huidkanker op jonge leeftijd niet vaak voorkomt, is het heel belangrijk om jezelf tegen de zon te beschermen. Vermijd ook het gebruik van een zonnebank.
Wanneer moet je je laten behandelen?
Laat je behandelen als je denkt dat je een vorm van huidkanker hebt.
Laat je zo snel mogelijk behandelen als je een huidlaesie hebt die snel groeit, omhoogkomt of bloedt, ongeacht de kleur.
Hoe kan Doktr je helpen?
De erkende Belgische artsen op de Doktr-app kunnen je helpen met begeleiding en beoordeling van de symptomen. Indien nodig kunnen ze je doorverwijzen voor verder onderzoek en eventuele behandeling.
Veelgestelde vragen
De huisartsen via de Doktr-app kunnen alleen hulp bieden bij primaire medische vragen die geen spoedeisende hulp of ziekenhuisopname vereisen. Indien je een dringende ziekenhuisopname nodig hebt, bel dan naar 112.
Consulteer je eigen huisarts of een andere beschikbare Belgische dokter via je smartphone
- Je eigen huisarts of een erkende Belgische arts
- Zonder afspraak
- Waar je ook bent
