Hernia

Wat is een hernia?

Een hernia in de rug is een aandoening van de tussenwervelschijf. Dit is een schijf tussen de wervels. Bij een hernia is er een uitstulping van één of meerdere van deze tussenwervelschijven, die kan drukken op een zenuwwortel. Dit kan pijnklachten geven ter hoogte van de onderrug met meestal ook uitstralende pijn in de benen. Soms kunnen er ook uitvalsverschijnselen optreden, zoals kracht- of gevoelsverlies.

Waardoor krijg je een hernia?

De meest voorkomende oorzaak is geleidelijke slijtage door het ouder worden van het lichaam. In zeldzame gevallen kan de oorzaak een ongeluk zijn waarbij de rug een klap heeft gekregen waardoor een tussenwervelschijf is beschadigd.

Wat zijn symptomen van een hernia?

Symptomen zijn afhankelijk van waar in de wervelkolom de hernia zich bevindt en of deze tegen een zenuw drukt. Symptomen die kunnen optreden in het geval van een hernia zijn:

• Pijn in de nek, rug, arm of been. Hernia's in de cervicale wervelkolom veroorzaken pijn in de nek en schouder, die kan uitstralen naar een arm. Hernia's in de lumbale wervelkolom veroorzaken meestal pijn in de onderrug, die uitstraalt naar één been.
• Gevoelloosheid en tintelingen
• Zwakte in de spieren, waardoor het moeilijker wordt om dingen vast te houden of waardoor je kunt struikelen.

Symptomen van een hernia kunnen sluipend zijn en zich over een lange periode ontwikkelen, zoals periodieke problemen van stijfheid en pijn gedurende meerdere jaren. Ze kunnen ook plotseling optreden en intense pijn veroorzaken bij plotselinge bewegingen of in bepaalde posities.

In zeldzame gevallen kan een hernia op de zenuwen drukken die naar de buik lopen, een aandoening die bekend staat als het cauda equina-syndroom. Dit kan leiden tot gevoelloosheid in de onderbuik, problemen met het plassen of het controleren van de stoelgang en problemen met het krijgen van een erectie bij mannen. Als dit gebeurt, is het belangrijk om onmiddellijk dringende medische hulp in te roepen omdat het zeer ernstige problemen kan veroorzaken die blijvend kunnen worden als er niet snel actie wordt ondernomen.

Wat kun je zelf doen bij een hernia?

Een hernia kan pijnlijk zijn en het kan moeilijk zijn om normaal te lopen en te bewegen. Maar het duurt meestal langer om te herstellen als je te veel stil blijft zitten of je bewegingen aanpast om pijn te vermijden. Hier zijn tips voor dingen die je kunt doen om je beter te voelen:

• Je kunt proberen de pijn te verlichten met pijnstillers.
• Lichtere oefeningen die geen pijn doen. Voer de oefeningen geleidelijk op. Vermijd oefeningen waarbij de wervelkolom schokken krijgt, zoals springen en jumping jacks. Oefeningen die de buik- en rugspieren versterken zijn goed. Raadpleeg een kinesist voor oefeningen op maat.
• Je slaaphouding aanpassen. Je kunt proberen op je zij te liggen in foetushouding. Je kunt ook op je zij liggen met een kussen tussen je knieën. Als je een hernia in de lendenwervelkolom hebt, kan het comfortabel zijn om een kussen onder je benen te hebben als je op je rug ligt, zodat je heupen en knieën buigen. Probeer te vinden wat voor jou werkt.
• Probeer zo normaal mogelijk te leven en doe de gewone dingen die je kunt doen.

Onderzoek van een hernia

Op basis van de gerapporteerde klachten en klinisch onderzoek wordt de diagnose van een hernia gesteld.  Een MRI-scan is de beste methode om deze diagnose te bevestigen.

Behandeling van hernia's

Hernia's worden meestal conservatief behandeld omdat een hernia in de meeste gevallen binnen een paar maanden vanzelf verdwijnt. Bij 3 op 4 mensen gaan herniaklachten vanzelf weer over binnen 12 weken. De behandeling bestaat daarom uit het verlichten van de pijn met pijnstillers en, wat belangrijk is, je mobiel houden terwijl je vermijdt je rug te belasten om de hernia erger te maken.

Als pijnstillers niet helpen, zijn er andere vormen van medicatie die soms worden gebruikt. Bij een klein aantal mensen kan een operatie nodig zijn om van het probleem af te komen.

Wanneer moet je medische hulp zoeken?

Je moet medische hulp zoeken als je rug- of nekpijn ernstig is en niet helpt met voorschriftvrije medicijnen. Dit geldt vooral als je van middelbare leeftijd bent.

Je moet dringend medische hulp zoeken als je rugpijn hebt en tegelijkertijd een of meer van de volgende symptomen:

• Verlies van gevoel rond de genitaliën, het rectum of de binnenkant van de dijen.
• Verminderde kracht in je handen en armen of voeten en benen. Je kunt bijvoorbeeld je arm niet omhooghouden, of je kunt dingen niet vasthouden zoals gewoonlijk, of je kunt je been niet onder controle houden en struikelen.
• Moeite om urine of ontlasting onder controle te houden.

Hoe kan Doktr je helpen?

Via de Doktr-app spreek je snel met een erkende huisarts via video, zonder afspraak. De huisarts kan je helpen bij het beoordelen van de symptomen en je advies geven. Indien nodig kunnen ze voor een korte periode medicijnen voorschrijven of je doorverwijzen naar de kinesist.

Krijg snel hulp in de Doktr-app

Veelgestelde vragen

Korte vragen en antwoorden over hernia.

• Wat zijn risicofactoren voor een hernia?

  Iedereen kan een hernia krijgen, maar sommige groepen lopen een groter risico. Factoren die het risico op een hernia kunnen beïnvloeden zijn:

  • Overgewicht. Een hoger gewicht betekent extra belasting van de schijven in de lumbale wervelkolom.
  • Bepaalde beroepen. Fysiek veeleisende banen betekenen een hoger risico op rugproblemen. Beroepen waarbij de rug wordt opgetild, getrokken, geduwd, zijwaarts gebogen of gedraaid, verhogen het risico op een hernia.
  • Erfelijkheid. Sommige mensen hebben een erfelijk verhoogd risico op het ontwikkelen van een hernia.
  • Roken. Rokers hebben meer kans op een hernia dan niet-rokers. Dit komt waarschijnlijk doordat roken de bloedcirculatie en zuurstoftoevoer naar de tussenwervelschijven vermindert, waardoor ze sneller slijten.
• Hoe kun je een hernia voorkomen?

  Je kunt hernia's voorkomen door:

  • De spieren te trainen die de wervelkolom ondersteunen, zowel de buikspieren als de rugspieren.
  • Aan je houding te denken. Een goede houding vermindert de druk op de tussenwervelschijven. Vooral belangrijk als je veel zit.
  • Een gezond gewicht aan te houden.
  • Te stoppen met roken.
• Is het gevaarlijk om te sporten met een hernia?

  Alledaagse bewegingen en lichte oefeningen zijn goed om stijfheid te voorkomen en helpen je sneller te herstellen. Inspannende oefeningen worden echter niet aanbevolen voor hernia's. Oefeningen met lopen, springen en soortgelijke activiteiten die de wervelkolom belasten, moeten worden uitgesteld. Oefeningen waarbij je je rug of nek verdraait, moet je ook uitstellen.

  Zachte bewegingen en lichte oefeningen die de rug- en beenspieren versterken zijn beter. Een vuistregel is om alles te vermijden wat pijn veroorzaakt. Raadpleeg een kinesist voor suggesties over oefeningen die voor jou geschikt zijn.

• Wat is een lumbale discushernia?

  De lumbale wervelkolom is de meest voorkomende plek voor een discushernia en een hernia in dit gebied staat in de medische gemeenschap bekend als een lumbale discushernia. Tussen de wervels in de lendenwervelkolom lopen zenuwen die verantwoordelijk zijn voor het gevoel en de spierbewegingen in de benen, waaronder de heupzenuw. In het geval van een hernia kan de wortel van de heupzenuw worden samengedrukt, wat pijn kan veroorzaken die uitstraalt van de rug naar de voet.

• Wat is een nekhernia?

  De bovenste zeven wervels van de wervelkolom behoren tot de halswervelkolom, ook wel de cervicale wervelkolom genoemd. Een hernia in dit gebied wordt daarom in medische termen een cervicale discushernia genoemd.

  Tussen de wervels in de nek zitten zeven paar zenuwen die verantwoordelijk zijn voor het gevoel en de spierbewegingen in de armen. Als een tussenwervelschijf in dit gebied hernieert, kan een van deze zenuwen bekneld raken, wat symptomen veroorzaakt zoals verlies van gevoel of kracht in een arm of hand. Nekpijn kan een tijdje komen en gaan, vooraleer te genezen en te verdwijnen.

• Mag je met een hernia werken?

  Eens de juiste diagnose gesteld is, wordt een oplossing gezocht voor je klachten. In de acute fase moet je rust nemen. In overleg met de huisarts en/of specialist wordt gekeken wanneer je progressief kan gaan werken.

Meer lezen

• Artrose
• Lage rugpijn
• Lumbago (lumbalgie)