Psoriasis

Wat is psoriasis?

Psoriasis is een chronische aandoening die vaak verschijnt als een schilferige uitslag op de huid, bijvoorbeeld op de strekzijde van knieën en ellebogen, langs armen en benen, en op de behaarde hoofdhuid.

Het is een systeemaandoening die ontsteking van de huid en overmatige groei van huidcellen veroorzaakt.

Wat is de oorzaak van psoriasis?

De kennis over psoriasis is de laatste jaren toegenomen en hoewel de oorzaak nog niet volledig bekend is, wordt het steeds duidelijker dat de ziekte verband houdt met het niet goed functioneren van het immuunsysteem van het lichaam. Het meest voorkomende symptoom is de vorming van te veel huidcellen op bepaalde delen van de huid, wat resulteert in een droge en schilferige uitslag.

Psoriasis wordt niet geclassificeerd als een huidziekte, maar als een systeemziekte, d.w.z. een ziekte die het hele lichaam aantast. Naast de huid kan psoriasis bijvoorbeeld ook de gewrichten aantasten.

De ziekte wordt ook in verband gebracht met andere ontstekingsziekten, zoals maag- en darmziekten zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Ernstige psoriasis verhoogt het risico op hoge bloeddruk, diabetes, obesitas, slaapapneu en hoge bloedlipiden (metabool syndroom). De aandoening verhoogt ook het risico op hart- en vaatziekten. De ziekte heeft een hoge erfelijkheid.

Wat zijn symptomen van psoriasis?

Omdat psoriasis zich op veel verschillende manieren kan uiten, zijn de symptomen gevarieerd. Plaquepsoriasis is de meest voorkomende variant van de ziekte en geeft een vlekkerige uitslag. Op een lichtgekleurde huid zie je rode of roze, goed afgetekende uitslag in vlekken van verschillende grootte. Bovenop de rode vlekken verschijnen zilverwitte schilferige plekken.

Op een donkere huid zien de vlekken er eerder paars uit, of gewoon donkerder dan de rest van de huid. Daarbovenop komen zilver- of grijsachtige plekken. Wanneer de uitslag genezen is, kan de huid tot een jaar daarna verkleuren (lichter of donkerder worden). Op een donkere huid kan het over het algemeen moeilijker zijn om psoriasis van andere huidaandoeningen te onderscheiden.

Het komt vaak voor dat psoriasis terugkomt, d.w.z. dat er perioden zijn met meer symptomen, afgewisseld met perioden waarin de ziekte rustiger is.

5 tot 10 procent van de mensen met psoriasis heeft ook problemen met gewrichten, peesaanhechtingen of spieraanhechtingen. Deze gewrichtsklachten kunnen zich ontwikkelen voorafgaand aan huidpsoriasis of jaren na de aanwezigheid van huidpsoriasis.

Wat kun je zelf doen tegen psoriasis?

Psoriasis beïnvloedt je leven op veel manieren. Veel mensen krijgen de ziekte vóór de leeftijd van 25 jaar en het is niet ongewoon dat de ziekte het gevoel van eigenwaarde aantast. Het kan moeilijk zijn om jezelf aan anderen te laten zien. Zorg dat je hulp en steun krijgt om je goed te voelen over je aandoening.

Psoriasis wordt beïnvloed door je levensstijl en algemene gezondheid. Deze dingen kun je doen om je aandoening positief te beïnvloeden:

• Besteed aandacht aan slaap.
• Verminder het risico op stress. Er is een verband tussen stress en psoriasis. Stress kan een opflakkering uitlokken en de symptomen verergeren.
• Vermijd roken. Roken verhoogt het risico op een ernstigere terugval van de ziekte.
• Wees voorzichtig met alcohol. Alcohol kan de ziekte ernstiger maken en de effectiviteit van de medicatie verminderen.
• Wees lichamelijk actief. Lichaamsbeweging lijkt een positieve invloed te hebben op de onderliggende ontstekingsprocessen die de ziekte veroorzaken. Lichamelijke activiteit helpt ook om stress te verminderen en beter te slapen.

Behandeling van psoriasis

De behandeling van psoriasis is sterk geëvolueerd en er zijn veel opties. De ziekte is nog niet te genezen, maar er zijn behandelingen die de symptomen voor langere tijd kunnen controleren en onderdrukken.

Bij milde symptomen is het gebruikelijk om te beginnen met voorgeschreven crèmes of zalven om te zien of ze helpen. Als de symptomen niet verbeteren, zijn er medicijnen verkrijgbaar in de vorm van tabletten/capsules, injecties of perfusies.

Voorbeelden van behandelingen van psoriasis:

• Baden en hydrateren. Baden verzacht de uitslag zodat de vochtinbrengende crème beter werkt. Dit kan voldoende zijn in gevallen van lichte vormen van psoriasis.
• Crème of zalf op voorschrift, bijvoorbeeld crèmes met verschillende soorten cortisone (verschillende sterktes).
• Lichttherapie in huidklinieken, medische centra of gespecialiseerde behandelingsfaciliteiten. In dit geval wordt de huid behandeld met ultraviolet licht (UVB-behandeling).
• Ontstekingsremmende medicijnen. Deze worden ingenomen in de vorm van tabletten of capsules en kunnen de ontsteking van de huid op verschillende manieren verminderen. Ze worden gebruikt bij minder ernstige symptomen die niet verbeteren met crèmes of zalven.
• Biologische geneesmiddelen. Dit zijn injecties die antilichamen bevatten die ontstekingen verminderen of blokkeren. Er zijn veel verschillende soorten. Deze behandelingen worden enkel opgestart door een dermatoloog.
• Bucky-behandeling, een soort zachte röntgenstraling die kan worden gebruikt op kleine stukjes huid.
• Klimaat. Zonlicht en baden in zout water hebben een helende werking. Daarom is er een behandeling waarbij je in het buitenland verblijft in een zonnig klimaat.

Psoriasis kan mentaal belastend zijn en het is belangrijk om hulp en ondersteuning te krijgen om een manier te vinden om met de ziekte te leven. Angst en depressie komen vaak voor. Ook de jeuk die vaak voorkomt bij psoriasis (zelfs zonder aanwezigheid van huidletsels) kan bijkomende psychische stress veroorzaken.

Voorlichting over de ziekte, begeleiding en mogelijke andere behandelingen zijn belangrijke maatregelen. Het is belangrijk dat je je huisarts vertelt hoe je je voelt en wat je dwars zit.

Wanneer moet je medische hulp zoeken?

Als je denkt dat je psoriasis hebt, moet je medische hulp zoeken zodat je de juiste diagnose en behandeling kunt krijgen. Je moet ook hulp zoeken als je huidige behandeling niet helpt.

Hoe kan Doktr je helpen?

Via de Doktr-app spreek je snel via video met een erkende huisarts, zonder afspraak. De arts kan je helpen bij het beoordelen van de huidsymptomen, je advies geven en een correcte behandeling voorschrijven. Hij kan je indien nodig ook doorverwijzen naar een dermatoloog.

Schreef de dokter medicatie voor? Dan vind je de voorschriften meteen terug in de app of op je elektronische identiteitskaart (e-ID).

Krijg snel hulp in de Doktr-app

Veelgestelde vragen

Hieronder beantwoorden we veelgestelde vragen over psoriasis.

• Welke vormen van psoriasis zijn er?

  Er zijn verschillende soorten psoriasis. Sommige mensen krijgen één type, terwijl anderen een combinatie van verschillende types kunnen krijgen. Hieronder lees je er meer over.

  Plaquepsoriasis

  Ook wel psoriasis vulgaris genoemd. Plaquepsoriasis is de meestvoorkomende vorm van de ziekte en veroorzaakt vlekken met uitslag. De vlekken variëren in grootte van enkele centimeters tot meer dan 20 cm, en vormen een schilferige korst die plaque wordt genoemd. De plaque wordt geleidelijk groter, krimpt dan en verdwijnt na verloop van tijd. De uitslag jeukt meestal niet en komt doorgaans voor op de strekoppervlakken, d.w.z. de voorkant van de knieën en de buitenkant van de ellebogen, maar ook op armen en benen.

  Psoriasis guttata

  Psoriasis guttata veroorzaakt kleine druppelvormige vlekken die snel ontstaan en grote delen van het lichaam kunnen aantasten. De uitslag is milder dan bij plaquepsoriasis. Psoriasis guttata komt meestal voor bij kinderen en jongvolwassenen en kan worden veroorzaakt door een bacteriële infectie, die behandeld moet worden.

  Psoriasis inversa

  Psoriasis inversa veroorzaakt uitslag in de plooien van de armen, in de liezen, op de buik, in de navel en onder de borsten. Op een lichtgekleurde huid is de uitslag rood en niet-schilferig. Op een donkere huid wordt de uitslag paars of donkerder dan de rest van de huid.

  Genitale psoriasis kan zich bij vrouwen uitbreiden naar de schaamlippen, de liezen en de binnenkant van de dijen. Bij mannen kunnen de eikel, de voorhuid en de hele schacht van de penis aangetast zijn. De uitslag kan jeuken, pijnlijk zijn en ongemak veroorzaken.

  Psoriasis van de hoofdhuid

  De uitslag is vaak te vinden achter op het hoofd en aan de haarlijn, bij de oren en op het voorhoofd. De uitslag kan variëren van licht tot ernstig schilferig.

  Psoriasis van de nagels

  Bij meer dan de helft van alle psoriasispatiënten zijn de nagels van de tenen of vingers aangetast. Het is niet ongewoon dat deze variant van de ziekte als eerste optreedt. Nagelpsoriasis verschijnt als zeer kleine witte gaatjes of putjes, vaak meerdere in een kleine groep, soms alleen op afzonderlijke nagels. Andere symptomen zijn het splijten van de nagels, strepen of gele vlekken. De huid onder de nagels kan ook los gaan zitten.

  Pustuleuze psoriasis

  Pustuleuze psoriasis is een zeldzame vorm van psoriasis waarbij steriele blaasjes, pustels, ontstaan. De ziekte kan het hele lichaam aantasten of verschijnen op de handpalmen en voetzolen. De uitslag kan pijnlijk zijn, vooral bij stress, maar ook in rust.

• Wat is psoriasis artritis?

  Psoriasis artritis, ook wel psoriasisreuma genoemd, is een vorm van ontstekingsreuma die veel voorkomt bij mensen die aan psoriasis leiden. Er is dan sprake van psoriasis van de gewrichten, die ontstoken, gezwollen, pijnlijk en stijf worden. De ziekte treft vaak de knieën, enkels, kleine gewrichten in de handen en voeten en ook de onderrug. De gewrichtspijn kan diffuus en moeilijk vast te stellen zijn. Het is niet ongewoon dat het lang duurt om de juiste diagnose en behandeling te krijgen.

• Is psoriasis besmettelijk?

  Nee, psoriasis is niet besmettelijk.