Muggenbeet

Verschillende soorten muggen

Er zijn meer dan 3000 verschillende soorten muggen in de wereld. Bosmuggen en overstromingsmuggen zijn echter de twee meest voorkomende soorten. Muggen worden voornamelijk aangetrokken door transpiratie en de warmte van de huid. Ze geven de voorkeur aan bepaalde personen op basis van de hoeveelheid zweet en de geur die ze verspreiden.

Wat zijn de symptomen van muggenbeten?

Na een muggenbeet is de huid rond de beet:

• rood van kleur;
• gezwollen;
• jeukend.

De symptomen verdwijnen meestal binnen een dag of twee.

De steken zullen meer opvallen als je overgevoelig bent of als je gestoken bent op een plek waar de huid dunner is, zoals het ooglid. Muggenbeten op het ooglid kunnen opzwellen en het hele oog bedekken, vooral bij kinderen. Het is zeker ongemakkelijk, maar geheel ongevaarlijk en van tijdelijke aard.

Hoe kan ik muggenbeten verzachten en de zwelling verlichten?

Na een steek kun je de jeuk verlichten door:

• koud water erop te doen of een diepgevroren voorwerp gewikkeld in een handdoek er tegen te houden om de plek van de steek af te koelen.
• een verfrissende balsem, Alsol-gel of Alsol-alcohol.
• een crème of zalf met hydrocortison, maar alleen als het geval ernstig is. Vermijd contact van de crème met het gezicht en de handpalmen, beperk het gebruik tot vijf dagen zonder medisch advies en beperk de blootstelling van het behandelde gebied aan de zon tot een minimum.
• een lokale verdovingsgel.
• antihistaminetabletten tegen allergieën, bij ernstige jeuk. Ze moeten bij voorkeur 's avonds worden aangebracht gezien hun verdovende werking; sommige hebben anticholinerge effecten, die de slijmvliezen (mond, enz.) kunnen uitdrogen. Het is raadzaam om ze niet te combineren met andere geneesmiddelen met vergelijkbare effecten, vooral bij ouderen. Atarax kan bijvoorbeeld het QT-interval (de elektrische duur van de hartcontractie) verlengen, waardoor de hartslag vertraagt. Daarom is voorzichtigheid geboden wanneer het wordt gecombineerd met andere geneesmiddelen of wordt toegediend aan patiënten met bepaalde hartaandoeningen.

Je moet ook vermijden om aan de steek te krabben, want dat maakt de jeuk vaak erger. Als je aan de huid krabt, kunnen bacteriën de steek infecteren.

Hoe kan ik een allergie voor muggenbeten herkennen en behandelen?

De allergie manifesteert zich meestal als een erytheem, een rode plek met een diameter van enkele centimeters, die zich in ernstigere gevallen verder kan uitbreiden, met de steek zelf als middelpunt. Het kan ook gepaard gaan met oedeem, een zwelling van de huid. Deze allergische reacties treden vaak op in gebieden zoals de enkels, onderarmen of nek, die gemakkelijk blootgesteld en toegankelijk zijn voor muggen.

In sommige gevallen kan de allergie ernstig worden en zijn krachtigere behandelingen nodig, zoals systemische corticosteroïden of zeer krachtige ontstekingsremmers, waarvoor medisch advies wordt aanbevolen.

Hoe herken en behandel je een geïnfecteerde muggenbeet?

Een ontsteking veroorzaakt door een allergie moet onderscheiden worden van een infectie, die het gevolg is van bacteriële invasie via een 'toegangspoort' zoals een beet, en vaak een complicatie is, vooral na dwangmatig krabben.

Dit staat bekend als impetigo en uit zich door gelige korsten, ettervorming en purulentie rond de huidlaesie, waarvoor vaak antibiotica nodig zijn. Impetigo komt het meest voor op slijmvliezen, zoals de neus en de mond.

In zeldzamere gevallen kan de infectie onderhuids zijn, ze wordt dan cellulitis genoemd. Dit heeft niets te maken met de cellulitis waarover vaak in tijdschriften wordt geschreven.. Ze wordt gekenmerkt door een rode, gezwollen, warm en pijnlijk aanvoelende plek, die meestal goed afgebakend is. De behandeling van cellulitis vereist antibiotica en medisch advies.

Behandeling van muggenbeten

Muggenbeten vereisen normaal gezien geen behandeling. Je kunt jeukende uitslag echter wel verlichten met bovenstaande methoden. Voor jonge kinderen is het antihistaminicum ook verkrijgbaar in vloeibare vorm, maar wel op voorschrift.

Als preventieve maatregel kunnen mensen die gevoelig zijn voor muggenbeten antihistaminica nemen voordat ze naar gebieden met veel muggen reizen.

Wanneer moet ik naar de dokter?

Als je gebeten bent door een mug, raadpleeg dan een arts in de volgende gevallen:

• Je hebt meerdere steken die jeuken en erg gezwollen zijn.
• De steek is erg rood, gezwollen en pijnlijk, en wordt na een paar dagen erger. Het is dan mogelijk dat de steek is geïnfecteerd door bacteriën.

Hoe kan Doktr je helpen?

Via de Doktr-app spreek je snel met een erkende huisarts via video, zonder afspraak. De huisarts kan je helpen bij het beoordelen van de symptomen, je advies geven en een correcte behandeling voorschrijven.

Schreef de dokter medicatie voor? Dan vind je de voorschriften meteen terug in de app of op je elektronische identiteitskaart (eID).

Krijg snel hulp in de Doktr-app

Veelgestelde vragen

Hier zijn enkele vragen en antwoorden over muggenbeten.

• Hoe kan ik muggenbeten voorkomen?

  Je kunt jezelf beschermen tegen muggenbeten:

  • Draag lichtgekleurde kleding, want muggen worden aangetrokken door donkere kleuren.
  • Bedek zoveel mogelijk huid met kleding.
  • Door een muggenwerend middel te spuiten als je je huid niet kunt bedekken.
  • Gebruik bijvoorbeeld een muskietennet op een kinderwagen en een muskietenhoed om je gezicht te beschermen.
• Kunnen muggenbeten gevaarlijk zijn?

  Voor de meeste mensen leiden muggenbeten enkel tot een lichte zwelling en jeuk. Sommige mensen kunnen er echter overgevoelig voor zijn en ernstigere reacties vertonen. Meestal kunnen deze reacties worden verlicht door vrij verkrijgbare anti-jeukmedicatie. 

  Sommige muggen kunnen echter gevaarlijke ziekten verspreiden. Zo kunnen steken van de tijgermug ziekten overbrengen zoals knokkelkoorts, chikungunya en Zika. 

• Waarom worden sommige mensen vaker gebeten dan anderen?

  Muggen houden van een warme, vochtige huid en worden aangetrokken door sterkere geuren. Als je alcohol drinkt, beweegt je bloed sneller in je lichaam, wat muggen aantrekt.

• Wat veroorzaakt de jeuk te wijten aan een muggenbeet?

  Wat veroorzaakt de jeuk te wijten aan een muggenbeet?

  Muggen gebruiken hun snuit om de huid te doorboren en bloed te zuigen. Omdat muggen bijten, spreken we van een muggenbeet, maar ook 'steek' wordt gebruikt. Het bloed zuigen doet geen pijn. Meestal besef je pas dat je gebeten bent als je begint te krabben.

  De jeuk en zwelling die na een tijdje optreden, zijn het gevolg van de reactie van het immuunsysteem op het speeksel van de mug. Wanneer een mug bijt, injecteert hij speeksel waarvan de stoffen een ontstekingsreactie in het lichaam teweegbrengen.

  De reactie van het lichaam op speeksel is natuurlijk. Het komt niet door overgevoeligheid of allergie voor muggenbeten. Sommige overgevoelige personen ervaren echter ernstigere symptomen, zoals verhoogde zwelling en jeuk.

  Volwassenen hebben over het algemeen mildere reacties dan kinderen. Dit komt omdat ze vaker zijn gebeten door hetzelfde type mug en hun lichaam een vorm van immuniteit heeft opgebouwd. Als volwassenen echter worden gebeten door een muggensoort waarmee ze nog niet in aanraking zijn gekomen, kan de reactie ernstiger zijn dan normaal.